czwartek, 25 grudnia 2025

Sto spotkań z historią

W latach 2012-2016 ukazywało się pismo parafialne „Św. Katarzyna” pod patronatem ks. Andrzeja Orzecha. Redagowała ją moja bratanica Jolanta Żłobińska. Najpierw z jej inicjatywy pisałem i publikowałem artykuły w ramach cyklu „Znane i nieznane kościoły powiatu górowskiego”, potem artykuły o tematyce historycznej w cyklu „Spotkania z historią”. W 2016 r. pismo przestało się ukazywać.

W 2018 r. zaproponowałem Pawłowi Wróblewskiemu kontynuowanie tego cyklu na łamach „Życia Powiatu”. Przystał na to. W lipcu 2025 r. ukazał się setny artykuł, faktycznie dziewięćdziesiąty dziewiąty, bo nastąpiła pomyłka w numeracji (brak odcinka 57). Uznałem, że warto przynajmniej niektóre z tych tekstów udostępnić na łamach „Kwartalnika Górowskiego” i w ten sposób powstał ten numer specjalny.

W cyklu „Spotkania z historią” większość artykułów jest mojego autorstwa, były przypadki, że na łamach „Życia Powiatu” znalazły się teksty innych autorów: Pawła Wróblewskiego, Jerzego Stankiewicza i Kamila Kutnego. Jerzy Stankiewicz wcześniej artykuł „Restauracje, kawiarnie, bary i pijalnie” ogłosił na łamach „Kwartalnika Górowskiego” (2022 nr 80), ale ze względu na jego wartość poznawczą zamieściliśmy go również w „Życiu Powiatu”. Z kolei artykuły Kamila Kutnego „Krwawiąca granica” będą częścią jego książki.

Jeden z artykułów przeznaczonych do cyklu „Spotkania z historią” omyłkowo tam nie trafił, został opublikowany poza tym działem. Chodzi o „Wojenne losy powiatu górowskiego” („Życie Powiatu” 2020 nr 5 s. 2, 5). Był to jedyny numer tego czasopisma bez tekstu w cyklu „Spotkania z historią”.

Były też ruchy w odwrotną stronę – z „Życia Powiatu” do „Kwartalnika Górowskiego”. Trafiły tam nieco zmienione artykuły: „Religia w szkole” (2019-2020 nr 69), „Zima stulecia” (2020 nr 70) i „Arkadia” (2024 nr 88).

Wszystkie teksty są oparte na kwerendzie archiwalnej, kronikach i publikacjach prasowych. Pierwotnie na łamach „Życia Powiatu” były pozbawione przypisów, teraz je zamieszczamy. Dodatkowo do artykułów o górowskich pomnikach dodajemy ilustracje w postaci zdjęć.

Wybór artykułów ukazał się w nrze 92 „Kwartalnika Górowskiego”. Oprócz wersji papierowej można sięgnąć po niego w formacie pdf, który znajduje się na stronie internetowej pcdn.edu.pl w zakładce „Działalność” a potem „Wydawnictwa”.

„Św. Katarzyna”

1. Szkolnictwo powszechne w Górze, 2015 nr 5 s. 6-7, il.

2. Początki harcerstwa w Górze, 2015 nr 6 s. 14-15, il.

3. Związek Walki Zbrojnej – Armia Krajowa, 2015 nr 7 s. 14-15, il.

4. Religia w szkole, 2016 nr 1 s. 12-13, il. 

5. August Herbst i początki polskiej administracji, 2016 nr 2 s. 12-13, il.

6. Ratusz, 2016 nr 3 s. 12-14, il.

7. Kościół poewangelicki, 2016 nr 4 s. 14-15, il.

8. Nim powstał Zespół Szkół Zawodowych, 2016 nr 5, s. 12-13, il.

9. Początki sportu w Górze, 2016 nr 6 s. 11-13

„Życie Powiatu”

10. Przegrany mecz z Brzegiem Dolnym, 2018 nr 1 s. 11

11. Kościuszko zamiast Głogowczyka, 2018 nr 2 s. 11

12. Stan czystości jest „zadawalniający”, 2018 nr 3 s. 11

13-14. Rycerze św. Floriana, 2018 nr 4 s. 11; nr 5 s. 11

15-16. Księża z Kresów, 2018 nr 6 s. 11; Księża z Kresów cz. 2; OSP w gminie Góra, 2018 nr 7 s. 11

17. Prąd z cukrowni, 2018 nr 8 s. 11

18. Przymusowe głosowanie w 1954, 2018 nr 9 s. 11

19. Dzień Nauczyciela, 2018 nr 10 s. 13

20. PKS na terenie powiatu górowskiego, 2018 nr 11 s. 11

21. Inny 11 Listopada, 2018 nr 12 s. 11

22. Walki na terenie powiatu górowskiego w 1945 roku, 2018 nr 1 s. 11

 23. Oranżada od Skorupki, 2019 nr 2 s. 11

24. Protesty wyborcze [w 1994 r.], 2019 nr 3 s. 11

25-26. Początki polskiej administracji, 2019 nr 4 s. 11; nr 5 s. 11

27. Wysiedlenie Niemców, 2019 nr 6 s. 11

28. Szkolna droga przez mękę, 2019 nr 7 s. 11

29. Rywalizacja międzygromadzka, 2019 nr 8 s. 11

30-33. Od referendum w czerwcu 1946 r. do głosowania w styczniu w 1947 r., 2019 nr 9 s. 11; nr 10 s. 11-12; nr 11 s. 19; 12 s. 11

34. 50 lat Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Górze, 2020 nr 1 s. 15

35. Zima stulecia, 2020 nr 35 s. 13

36. Handel na kartki, 2020 nr 3 s. 21, 23

37. Śmierć Franciszka Gołąbka, 2020 nr 4 s. 15

38. Wróblewski Paweł: Powojenny szaber był jak wirus, 2020 nr 5 s. 21

 39. Górowscy starostowie, 2020 nr 6 s. 15-16

40. Górowscy starostowie; Rozbudowa szkoły w Naratowie, 2020 nr 7 s. 15-16

41-42. Górowska „Solidarność”, 2020 nr 8 s. 15; 2020 nr 9 s. 15-16. 43. Górowska „Solidarność”; Wróblewski Paweł: GS „Samopomoc Chłopska” w Życzy, 2020 nr 10 s. 19

44. Upamiętnienie cmentarza ewangelickiego w Górze, 2020 nr 11 s. 15

45. Lekarz Adam Pławiński. Organizator służby zdrowia w Górze po II wojnie światowej, 2020 nr 12 s. 15

46. Chłopski bunt w gromadzie Psary, 2021 nr 1 s. 15

47. Afera z księdzem w tle; Wróblewski Paweł: Siciny wobec „nowej wiary”, 2021 nr 2 s. 15, il.

48. Związek Inwalidów Wojennych, 2021 nr 3 s. 15

49. Początki Biblioteki [Pedagogicznej]. Nasi księża z diecezji lwowskiej, 2021 nr 4 s. 15, il.

50. Majowe świętowanie w 1946 roku, 2021 nr 5 s. 15, il.

51. Ubelisk, 2021 nr 6 s. 15, il.

52. Liceum Pedagogiczne w Górze Śląskiej, 2021 nr 7 s. 15

53-56. Od fotografii do filmu, 2021 nr 8 s. 15; nr 9 s. 15; nr 10 s. 15; nr 11 s. 15

58-59. Stan wojenny, 2021 nr 12 s. 15; 2022 nr 1 s. 15

60. Jana Franka żywot niepospolity, 2022 nr 2 s. 15

61. Szachowy rok 1985, 2022 nr 3 s. 15

62. Świętowanie pierwszomajowe (lata 40), 2022 nr 4 s. 15

63. Z przeszłości poczty górowskiej dla Zofii B, 2022 nr 6 s. 15

64. Mleczarnia po wojnie, 2022 nr 7 s. 15

65. Od gimnazjum do jedenastki, 2022 nr 8 s. 15

66. Od gimnazjum do jedenastki; Stefania Kolman 1930-2022; Zjazd absolwentów w oczach SB, 2022 nr 9 s. 15

67-69. Od gimnazjum do jedenastki, nr 10 s. 15; nr 11 s. 15; nr 12 s. 15

70. Stankiewicz Jerzy: Restauracje, kawiarnie, bary i pijalnie, 2023 nr 1 s. 15

71-72. Samorządowe potyczki w gminie Jemielno, 2023 nr 2 s. 15; nr 3 s. 15

73-74. Świętowanie pierwszomajowe: pierwsza połowa lat 50., 2023 nr 4 s. 15, il.; nr 5 s. 15, il.

75. Milicja kontra partia, 2023 nr 6 s. 15

76. Starania o powiat, 2023 nr 7 s. 15, il.

77. Spór o lwy, 2023 nr 8 s. 15, il.

78. Grupy operacyjne, 2023 nr 9 s. 15, il.

79-81. Najnowsza historia powiatu górowskiego, 2023 nr 10 s. 15, il.; nr 11 s. 15, il.; nr 12 s. 15, il.

82. Mord po pijaku, 2024 nr 1 s. 15

83. Związek Osadników Wojennych, 2024 nr 2 s. 15

84. Był radny, nie ma radnego, 2024 nr 3 s. 15-16

85. Dąb Katyński, 2024 nr 4 s. 15, il.

86. Rozbudowa szkoły w Glince, 2024 nr 5 s. 15, il.

87. Świętowanie pierwszomajowe – przełom lat 50. i 60., 2024 nr 6 s. 15, il.

88. Arkadia, 2024 nr 7 s. 15

89. Niebezpieczne święto, 2024 nr 8 s. 15, il.

90-91. Strażacy z cukrowni, 2024 nr 9 s. 15, il.; nr 10 s. 15, il.

92-95. Kutny Kamil: Krwawiąca granica, 2024 nr 11 s. 15, il.; nr 12 s. 15, il.; 2025 nr 1 s. 15, il.; 2025 nr 2 s. 15

96-98. Wysoka woda, 2025 nr 3 s. 15; nr 4 s. 15-16, il.; nr 5 s. 15

99. Z dziejów Przedszkola Nr 1 w Górze, 2025 nr 8 [faktycznie 6] s. 15, il.

100-101. Od wdzięczności do wolności, 2025 nr 7 s. 15; nr 8 s. 15

102. Pierwsze lata parafii pw. Św. Faustyny w Górze, 2025 nr 9 s. 15-16

 103. Początki Związku Nauczycielstwa Polskiego, 2025 nr 10 s. 15