Wody nasze, wody …

Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie jest od 1 stycznia 2018 r.  głównym podmiotem odpowiedzialnym za krajową gospodarkę wodną.  W jego skład wchodzą jednostki organizacyjne takie jak Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie, 11 regionalnych zarządów, 50 zarządów zlewni i 330 nadzorów prawnych.

W związku z podziałem zlewniowym kraju przebieg granic poszczególnych jednostek Wód Polskich nie jest równoznaczny z podziałem administracyjnym. Ich granice odpowiadają mapie hydrologicznej Polski, w związku z tym powiat górowski jest obsługiwany przez Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, gospodarkę wodną prowadzą: Zarząd Zlewni we Wrocławiu, Nadzór Wodny w Głogowie, Zarząd Zlewni w Lesznie, Nadzór Wodny w Górze, Nadzór Wodny w Krotoszynie, Nadzór Wodny w Trzebnicy, Nadzór Wodny w Lesznie i Nadzór Wodny w Rawiczu. Nadzory wodne nadesłały sprawozdania ze swej działalności, które radni powiatowi otrzymali na jednej z sesji sierpniowej Rady Powiatu.

Większość z tych sprawozdań ma jeden mankament – nie wiadomo jakimi ciekami wodnymi zajmuje się dana jednostka. Na moją prośbę jedna z urzędniczek z biura Rady Powiatu telefonicznie próbowała się tego dowiedzieć z dość umiarkowanym skutkiem. Szczególnie kuriozalnej odpowiedzi doczekała się z Nadzoru Wodnego w Lesznie. Otrzymała przez internet mapkę z zaznaczonymi ciekami wodnymi, ale nie wskazano tych, którymi administruje Leszno. Mało tego, identyczną mapkę wcześniej zamieszczono w papierowym sprawozdaniu. Nie wiem, jakimi ciekami Leszno zajmuje się na terenie powiatu górowskiego. Ze sprawozdania wynika, że Ostrowitą (prawdopodobnie tylko jej częścią), Rowem Polskim i Rowem Śląskim oraz urządzeniami hydrotechnicznymi Chróścinie, Radosławiu i Nowej Wiosce.

Na podstawie analizy sprawozdań i udzielonych odpowiedzi wynika, że nadzór Wodny w Głogowie administruje na terenie naszego powiatu wałami odrzańskimi w gminach Jemielno i Niechlów, Trzebnica – częścią rzeki Barycz, Góra – Baryczą od ujścia do ujścia Orli, choć Krotoszyn twierdzi, że zajmuje się całą Orlą. Informacje ze sprawozdań tych nadzorów dotyczące powiatu górowskiego postaram się przedstawić.

Nadzór w Głogowie – koszenie i rozdrobnienie pokosu na walach przeciwpowodziowych Odry na terenie gmin Jemielno i Niechlów, monitoring stanu wód nadzór nad zastawki i jazami, coroczny przegląd budowli.

Nadzór w Górze – bieżąca konserwacja, eksploatacja i utrzymanie urządzeń wodnych, obchód wałów połączony z kontrolą, wykoszenie roślinności na części wałów Baryczy i Wiewiernicy, to ostatnie zadanie najwięcej kosztowało, bo ponad 200 tys. zł, wartość innych nie przekroczyła 20 tys. zł.

Nadzór w Trzebnicy - bieżąca konserwacja, eksploatacja i utrzymanie urządzeń wodnych, obchód wałów połączony z kontrolą, wykoszenie roślinności na części wałów Baryczy.

Nadzory wodne zajmowały się również wydawaniem zgód wodnoprawnych (Góra - 2 w 2018 r.) i innymi sprawami (Góra - 365).

Musimy pamiętać, że zakres zadań związanych z utrzymaniem wód i innego mienia związanego z gospodarką wodną jest uzależnione od otrzymanych środków z budżetu państwa.

Z tych sprawozdań nie wyłania się obraz stanu cieków wodnych na terenie powiatu górowskiego, ale, jeśli sięgniemy do „Informacji o stanie bezpieczeństwa powiatu górowskiego w zakresie ochrony przeciwpowodziowej za 2018 r.”, czyli okresu, którego dotyczyły wcześniej skrótowo omówione sprawozdania, go otrzymamy.

„Przez teren powiatu Góra przepływają rzeki i cieki wodne, które w niesprzyjających okresach stanowią znaczne zagrożenie powodziowe. Zagrożenia powodziowe występują najczęściej w okresach roztopów i kry lodowej, opadów atmosferycznych oraz okresowego przyboru wód. Stan obwałowań nie jest najlepszy. Zdarzają się odcinki nie obwałowane. Dodatkowe zagrożenie powodziowe powodowane jest przez rozkradzione elementy budowli hydrotechnicznych oraz siedliska bobrów, które spiętrzają wodę powodując zalewanie użytków rolnych. Należy mieć świadomość nieuchronności wystąpienia powodzi. Z informacji uzyskanych od gminnych zespołów zarządzania kryzysowego do najbardziej zagrożonych obszarów należą tereny przyległe do rzeki Odry, Baryczy i Orli. W wyniku powodzi zagrożone może być 36 miejscowości, w których zamieszkują 4848 osoby, tj. ok. 12 % całkowitej ilości mieszkańców powiatu. obszar, jaki może zostać zalany w wyniku powodzi to około 205km², co stanowi ok. 28 %o ogólnej powierzchni powiatu. Inwentarz przewidziany do ewakuacji stanowi bydło, trzoda chlewna oraz konie o łącznej ilości ok. 720 szt.”